Πρόσφατα η εφημερίδα «Los Angeles Times» τον χαρακτήρισε «αντίστοιχο Ευρωπαίο Ομπάμα», ο ίδιος δηλώνει φίλος του νεοεκλεγέντος προέδρου της Αμερικής (έγραψε το 2007 την εισαγωγή του αυτοβιογραφικού του βιβλίου «Τολμώ να ελπίζω») και πιστεύει γι' αυτόν ότι «παντρεύει τη συναίσθηση με την πραγματικότητα».
 «Σε μας, την Κεντροαριστερά, απόκειται το καθήκον να δώσουμε πραγματικές απαντήσεις, σε βάθος και με διάρκεια. Ασφάλεια και κοινωνική συνοχή, ανάκαμψη της ανάπτυξης αλλά και ικανότητα να αντιμετωπίσουμε με σοβαρότητα τις ανησυχίες και τις αγωνίες των πολιτών» (φωτ. ΑΠΕ) |
Για τον Βάλτερ Βελτρόνι ο λόγος, για τον πολιτικό, τον δημοσιογράφο, τον συγγραφέα, τον πετυχημένο δήμαρχο της Ρώμης και τον ηγέτη του ιταλικού Δημοκρατικού Κόμματος. Ο Βάλτερ Βελτρόνι επισκέπτεται αυτές τις ημέρες τη χώρα μας προσκεκλημένος του Πάντειου Πανεπιστημίου, που σήμερα τον αναγορεύει σε επίτιμο διδάκτορα Δημοσιογραφίας και Πολιτισμού του τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού. (Με την ευκαιρία της επίσκεψής του θα παρουσιάσει στον «Ιανό», στις 16.15 την ελληνική έκδοση του βιβλίου του «Η ανακάλυψη της Αυγής» εκδόσεις «Μπατσιούλας»).
Από διαφορετικές φάσεις πέρασε η πολιτική σταδιοδρομία του Βάλτερ Βελτρόνι, αφού ο ίδιος ξεκίνησε από γραμματέας της FGCI, της Νεολαίας του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με το PCI το 1987 και στη συνέχεια υπήρξε από τους ιδρυτές του Δημοκρατικού Κόμματος της Αριστεράς, εξελέγη δήμαρχος της Ρώμης το 2001 και το 2006. Το 2007 ανέλαβε την ηγεσία τού τότε νεοσύστατου Δημοκρατικού Κόμματος.
Με αφορμή το ταξίδι του στην Ελλάδα, αλλά και τις πρόσφατες παγκόσμιες εξελίξεις, ο πρόεδρος του ιταλικού Δημοκρατικού Κόμματος μίλησε στην «Ε» για τη σημερινή του αντίληψη της πολιτικής.
Κάποτε (το 1995) σε μια συνέντευξη στην ιταλική εφημερίδα «La Stampa» είχε πει ότι «ήταν δυνατόν να είναι κανείς εγγεγραμμένος στο Κομμουνιστικό Κόμμα χωρίς να είναι ακριβώς κομουνιστής». Σήμερα ο Βάλτερ Βελτρόνι επιμένει στο γεγονός ότι «το κράτος είναι αυτό που θα πρέπει να βάζει τους κανόνες στην αγορά» και ότι ουσιαστικά στις ημέρες μας «πληρώνουμε το τίμημα του φιλελευθερισμού, μιας απουσίας κανόνων, που οδήγησε σε έναν οικονομικό εξτρεμισμό». Χαρακτηρίζει τον Μπερλουσκόνι και γενικότερα την ιταλική Δεξιά «ένα μείγμα συντήρησης και λαϊκισμού». Και επισημαίνει το καθήκον της Κεντροαριστεράς, που είναι να «δώσει πραγματικές απαντήσεις, σε βάθος και με διάρκεια».
Ολόκληρη η συζήτησή μας με τον Βάλτερ Βελτρόνι έχει ως εξής:
 «Ο Ομπάμα παντρεύει τη συμμετοχή στην πραγματικότητα με την τάση για το ιδανικό», λέει ο Βάλτερ Βελτρόνι |
Το πάθος του Ομπάμα
Πολλοί σας θεωρούν τον αντίστοιχο Ευρωπαίο Ομπάμα. Πιστεύετε ότι και η χώρα σας, η Ιταλία, είναι έτοιμη για μια «δημοκρατική» στροφή;
«Παρακολουθώ τον Ομπάμα από το 2004 και με είχε συγκινήσει η ομιλία του στο Συνέδριο των Δημοκρατικών. Η δύναμή του, το πάθος του. Η αίσθησή μου ήταν ότι αντιπροσώπευε την καλύτερη εκδοχή ενός Δημοκρατικού. Την επόμενη χρονιά τον συνάντησα στην Ουάσιγκτον και ουσιαστικά επιβεβαίωσα την αρχική μου εντύπωση. Ο Ομπάμα παντρεύει τη συμμετοχή στην πραγματικότητα με την τάση για το ιδανικό. Η πολιτική του κατάρτιση συντελέστηκε βάσει της εμπειρίας του αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος και το δικό του σύστημα αξιών. Σε όλη μου τη ζωή ήλπιζα να γεννηθεί στην Ιταλία ένα κόμμα με το ίδιο όνομα και την ανάλογη έμπνευση. Ανέκαθεν πίστευα ότι η μεταρρύθμιση πραγματώνεται μέσω ριζοσπαστικών αρχών και συγκεκριμένων προγραμμάτων. Αυτή είναι η διαδρομή μου. Προσωπικά αποπειρώμαι να μιλήσω μια γλώσσα που στην Ιταλία συχνά γίνεται αντιληπτή ως ιδεαλιστική και ονειροπόλα, για μένα όμως είναι η μόνη ικανή να μετατρέψει την πολιτική σε πάθος, προγράμματα και αξίες».
Εχετε την αίσθηση ότι ο δυτικός κόσμος βρίσκεται μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι;
«Ναι, το πιστεύω. Και πρόκειται για ένα περίπλοκο σταυροδρόμι, που όμως δεν στερείται ευκαιριών. Ξέρετε, το ιδεόγραμμα με το οποίο οι Κινέζοι γράφουν τη λέξη κρίση αποτελείται από δύο στοιχεία: κίνδυνος και ευκαιρία. Εμείς οφείλουμε να αδράξουμε αυτή την ευκαιρία που είναι γραμμένη μέσα στην κρίση, κατά τα άλλα σοβαρή και επικίνδυνη. Τούτο αφορά όλον τον κόσμο αλλά κυρίως τη Δύση: το θετικό σημάδι -μετά τη δραματική κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος και το ξεκίνημα της κρίσης που απειλεί ανοιχτά την πραγματική οικονομία- είναι η εκλογή του Ομπάμα στις ΗΠΑ. Στην πιο δύσκολη στιγμή, την ώρα που οι εικόνες από τη Γουόλ Στριτ ταξίδευαν σε ολόκληρο τον κόσμο, η Αμερική θα μπορούσε να είχε αντιδράσει με συντηρητικά αντανακλαστικά. Αντ' αυτού όμως επέλεξε την αλλαγή. Θα πρέπει ανάλογα να πράξουμε και στην Ευρώπη, αποσκοπώντας σε ανάκαμψη της οικονομίας, που θα έχει στο οπλοστάσιό της πόρους για τις πλέον αδύναμες ομάδες πληθυσμού, δημόσιες δαπάνες ικανές να δημιουργήσουν δομές αναγκαίες σε μια πραγματική οικονομία, ανάπτυξη που θα αντιμετωπίζει τα οικολογικά θέματα όχι ως ενοχλητικό εμπόδιο αλλά ως ατμομηχανή μιας μεγάλης μεταρρύθμισης».
Παιχνίδια σπέκουλας
Ποιες πιστεύετε ότι είναι οι ευθύνες των φιλελεύθερων πολιτικών για την οικονομική κρίση που πλήττει τελευταία ολόκληρο τον πλανήτη;
«Ουδείς, ούτε και αυτός ο Μπους, μπορεί να αρνηθεί ότι πληρώνουμε το τίμημα του φιλελευθερισμού, μιας απουσίας κανόνων, που οδήγησε σε έναν οικονομικό εξτρεμισμό, σε ένα ατέρμονο παιχνίδι σπέκουλας που προκάλεσε την καταστροφή της Lehman Brothers, την κατάρρευση του βαρέος πυροβολικού του αμερικανικού τραπεζικού συστήματος και αλυσιδωτή αντίδραση στη διεθνή οικονομία, μέχρι του σημείου να πλήξει ευθέως αποταμιεύσεις, οικογένειες, επιχειρήσεις, καταναλωτές.
Βλέπω ότι μετά τις φιλελεύθερες υπερβολές τώρα είναι πολλοί εκείνοι που ερωτεύτηκαν την κρατική παρέμβαση. Εγώ λέω ότι ασφαλώς και πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το μοχλό των δαπανών και των δημοσίων επενδύσεων, πρέπει να υποστηρίξουμε τους καταναλωτές και τα νοικοκυριά, με θορυβεί όμως αυτή η βούληση για παρεμβατισμό, που στόχο έχει να επιτύχει έλεγχο των τραπεζών και των επιχειρήσεων από το κοινό: είναι μια ιστορία που είδαμε στην Ιταλία στο παρελθόν και η οποία μας ζημίωσε. Το κράτος είναι αυτό που θα πρέπει να βάζει τους κανόνες και η αγορά να λειτουργεί πραγματικά».
Πρόσφατα αποκαλέσατε τον Μπερλουσκόνι «άνθρωπο της ρήξης και όχι του διαλόγου». Πολλοί στην Ελλάδα αναρωτιούνται πώς γίνεται η πλειοψηφία των Ιταλών να τον υποστηρίζει ακόμα.
«Ο Μπερλουσκόνι και γενικότερα η ιταλική Δεξιά είναι ένα μείγμα συντήρησης και λαϊκισμού. Αναζητώντας συναινέσεις υποδαύλισαν αισθήματα συναγερμού, φόβου και αβεβαιότητας, πολύ διαδεδομένα στην Ιταλία. Πρόκειται για λανθασμένη απόκριση σε ένα πραγματικό πρόβλημα. Η κοινωνική ανασφάλεια απαιτεί απαντήσεις που πίστεψε ότι θα τις βρει στη Δεξιά. Μια Δεξιά που υποκίνησε και μεγέθυνε τους φόβους αυτούς. Σε μας, στην Κεντροαριστερά, απόκειται το καθήκον να δώσουμε πραγματικές απαντήσεις, σε βάθος και με διάρκεια. Ασφάλεια και κοινωνική συνοχή, ανάκαμψη της ανάπτυξης, αλλά και ικανότητα να αντιμετωπίσουμε με σοβαρότητα τις ανησυχίες και τις αγωνίες των πολιτών. Ο Μπερλουσκόνι ξεκίνησε τη θητεία του υποσχόμενος διάλογο και μη αντιπαράθεση πλειοψηφίας και αντιπολίτευσης. Η δέσμευση αυτή όμως άντεξε ένα πρωινό. Τώρα, φαίνεται ότι επιθυμεί μόνο επιβεβλημένες λύσεις, αποφάσεις που δεν συζητιούνται ούτε καν στο Κοινοβούλιο. Γι' αυτούς τους λόγους τον χαρακτήρισα άνθρωπο της ρήξης και όχι του διαλόγου».
Παράνοια η τρομοκρατία
Ποια είναι η σχέση σας με το γράψιμο;
«Είμαι παθιασμένος με το γράψιμο και ανέκαθεν το έκανα με ευχέρεια. Είναι για μένα ένας τρόπος να συμπληρώνω τη ζωή μου, να της δίνω άλλη διάσταση».
Το τελευταίο σας μυθιστόρημα, «Η ανακάλυψη της Αυγής», αποτελεί ουσιαστικά μια αναδρομή στα «μολυβένια χρόνια» στην Ιταλία. Τι μας δίδαξε αυτή η εποχή;
«Το μυθιστόρημα αυτό το έγραψα τον Αύγουστο του 2005: υπήρχε μια σοβαρή επαγρύπνηση για το ενδεχόμενο τρομοκρατικών επιθέσεων και ως δήμαρχος της Ρώμης θεώρησα καθήκον μου να παραμείνω στην πόλη και να μην πάω διακοπές. Το μύθο τον είχα στο μυαλό μου και έτσι η συγγραφή του ήταν εύκολη υπόθεση.
Σε ό,τι αφορά τα "μολυβένια χρόνια" για μένα εκείνη η περίοδος ήταν το δικό μας Βιετνάμ, μια τρομερή περίοδος που μίσησα βαθιά. Ανέκαθεν θεωρούσα τρομερό να αφαιρείται η ζωή ενός ανθρώπου εξαιτίας του τυφλού κυνισμού εκείνου που αποφάσιζε εν ψυχρώ ότι ο θάνατος ενός δικαστή, ενός πολιτικού, ενός αστυνομικού ή ενός δημοσιογράφου ήταν απλώς ένα νούμερο που θα προσετίθετο στον κατάλογο ενός παρανοϊκού σχεδίου μιας επανάστασης. Η τρομοκρατία αυτή έκλεψε πολύτιμα χρόνια από τη γενιά μου. Ηταν τρομερά χρόνια. Η Ιταλία ήταν μια χώρα σε άσπρο-μαύρο, σκοτεινή, θλιμμένη και σκυθρωπή. Κάθε βράδυ η τηλεόραση μιλούσε για έναν θάνατο. Το μόνο χρώμα που θυμάμαι είναι εκείνο της φωτιάς των αυτοκινήτων που γίνονταν παρανάλωμα του πυρός. Η τρομοκρατία ήταν μια παράνοια, μια τρέλα. Αυτό είναι και το μοναδικό πολιτικό μήνυμα του μυθιστορήματός μου». *
Copyright © 2008 Χ. Κ. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α.Ε.
Με αφορμή την σημερινή επέτειο της 28ης Οκτωβρίου (αλήθεια με ποια λογική γιορτάζουμε την έναρξη ενός πολέμου;) επανέρχεται το θέμα των μαθητικών παρελάσεων. Ένα σχετικό άρθρο με πολύ ενδιαφέρον, -αν και με σημεία που εγείρουν αντιρρήσεις- θα βρείτε στην σελίδα: http://indy.gr/analysis/i-parelasi-toy-ethnikismoy.
Πριν από λίγες μέρες ήταν η επέτειος του θανάτου του Ernesto "Che" Guevara. Κρατήστε στη μνήμη σας περισσότερο από κάθε άλλη του εικόνα αυτή που δείχνει το άψυχο σώμα του να επιδεικνύεται από τους ανώνυμους θύτες του.
