Δύο όψεις

Στο φύλλο της Τετάρτης 5-11 της "Καθημερινής" ο Πάσχος Μανδραβέλης ξεσπά εναντίον του Noam Chomsky (http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_05/11/2008_290851) κατηγορώντας τον για εκστόμιση ανοησιών υπό το ένδυμα της σοφίας (τι άλλο μπορούν να σημαίνουν τα εισαγωγικά στις "σοφίες" του τίτλου;).
Η -κακόπιστη- κριτική εστιάζεται σε τρία σημεία: 1. Στην θέση του αμερικανού διανοητή πως η εκλογή του B. Obama δεν συνιστά αφ' εαυτής ουσιαστική αλλαγή πολιτικής και πως ο ίδιος ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ αντιμετωπίσθηκε καθ' όλη την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας σαν ένα εμπορικό προϊόν. 2. Στο -ιστορικό- συμπέρασμα πως η χαρισματική προσωπικότητα ενός ηγέτη είναι εν πολλοίς επικίνδυνη γιατί αμβλύνει την προδιάθεση κριτικής εκ μέρους των πολιτών μετατρέποντάς τους από κριτικά σκεπτόμενους σε οπαδούς και 3. Στην διαπίστωση πως ο Obama, όπως και ο αντίπαλός του είναι βαθιά συντηρητικός και εκπρόσωπος μίας από τις "δύο κλίκες που εκπροσωπούν τον επιχειρηματικό κόσμο των ΗΠΑ και εκφράζουν πολύ πιο δεξιές απόψεις απ´ ότι το εκλογικό σώμα".

Μπορεί οι απόψεις του Chomsky να αποπνέουν έναν αέρα κυνισμού που τις απομακρύνουν από το πνεύμα των ημερών (γεμάτο αισιοδοξία και θετικές σκέψεις), είναι όμως συνεπείς απόψεις που δεν γεννήθηκαν τον τελευταίο καιρό στο κλίμα της Obamania. Επισημαίνουν βαθιά προβλήματα της πολιτικής γενικά (όπως το ζήτημα του ηγέτη) και της αμερικανικής πολιτικής ειδικότερα (εμπορευματοποίηση, συντηρητισμός, διαπλοκή με μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα).

Ο Μανδραβέλης αποσιωπά κάποιες θέσεις του Chomsky και απομονώνει άλλες προσπαθώντας έτσι να τον παρουσιάσει σαν ένα συντηρητικό "διανοούμενο" που δεν μπορεί να αισθανθεί την χαρά και την συνέγερση των υπολοίπων συμπατριωτών του-ένα αναίσθητο, εγωκεντρικό τέρας, που δεν καταλαβαίνει τι γίνεται γύρω του.
Η κριτική του δεν αφορά στις θέσεις του καθηγητή του ΜΙΤ.
Αφορά στην εικόνα που ζωγραφίζει το ιδεολόγημα των "διανοουμένων" που εκστομίζουν "σοφίες", απεργαζόμενοι "σχέδια". Η αμφισβήτηση της ιδέας του διανοουμένου είναι η κεντρική ιδέα του άρθρου.
Καλεί ο συντάκτης της "Κ" τον κόσμο (γεμάτο συναισθήματα και φορτωμένο με απογοητεύσεις γενεών) να συστρατευθεί και να αφήσει κατά μέρος την κριτική.

Στον δικό μου κόσμο η συμμετοχή και η συλλογική δράση κατέχουν κεντρική θέση μόνον αν διαπνέονται και οδηγούνται από κριτική στάση και γνώση.
Έτσι, δεν διστάζω να πω πως, μαζί με τον Noam Chomsky, αισθάνομαι ανακούφιση που ο Barack Obama είναι ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, μα δεν περιμένω και πολλά απ' αυτόν.

Σημ. Για του λόγου το αληθές: οι αναλυτές του CNN απεφάνθησαν πως τα ποσοστά οικονομικής συμμετοχής στην εκστρατεία Obama σήμαναν το τέλος της σοβαρής λαϊκής ενίσχυσης της πολιτικής καμπάνιας στις ΗΠΑ.